Logopeda radzi

„Nie ma nic lepszego niż język, który jest łącznikiem życia społecznego, kluczem do wiedzy (…)”
Ezop

Dyżur logopedy:
mgr Iwona Marek
Czwartek: 14.00 – 15.00
Piątek: 14.30 – 15.30

Logopeda zajmuje się między innymi:

Profilaktyką logopedyczną;
Kształtowaniem mowy dziecka;
Kulturą żywego słowa;
Diagnozą i terapią mowy dzieci, młodzieży i dorosłych w różnych przypadkach.

Rozwój mowy dziecka

Dziecko w wieku 5 – 6 lat:

Udoskonala percepcję dźwięków mowy, np. przez zabawy rymami i dzielenie wyrazów na sylaby.
Buduje coraz dłuższe wypowiedzi – zgodnie z regułami gramatyki języka polskiego.
Buduje zbiory, np. auta, kwiaty.
Układa i opowiada 4-elementowe historyjki obrazkowe.
Rozumie symbole.
Czyta globalnie sylaby i wyrazy, które z nich powstają , a nawet proste zdania (np. Ola ma książkę).
Zapina i rozpina guziki.
Sznuruje buciki.
Przedmioty i postacie na rysunkach dziecka mają dużo elementów.
Podpisuje drukowanymi literami swoje prace.
Kiedy pisze, rusza nadgarstkiem, nie łokciem.
Rozumie trudniejsze instrukcje, np. „klaśnij w dłonie, a potem połóż ręce na kolanach”.
Potrafi wysłuchać dłuższego opowiadania, bajki, rozumie morał.
Rozumie określenia typu: „pod”, „na”, „obok”.
Prawidłowo interpretuje znaki symboliczne.
Mowa jest wyraźna i poprawna, prawidłowo wymawia wszystkie głoski języka polskiego.
Poprawnie buduje zdania – stosuje reguły gramatyczne.
Potrafi odpowiedzieć na bardziej złożone pytania, opowiada, używając zdań złożonych.
Potrafi opowiedzieć, co widzi na ilustracji, opowiada bajki.
Potrafi porozmawiać z osobą obcą, nie odbiegając od tematu.
Używa słów określających relacje przestrzenne i nazywa podstawowe figury geometryczne.

Dzieci I – III klasa:

Dziecko – jeśli się pomyli lub przejęzyczy, potrafi się poprawić.
Wie i rozumie, jakie są zasady funkcjonowania języka i stosuje je.
Mówi poprawnie, ciągle wzbogaca swój słownik.
Doskonali technikę i tempo czytania.
Ćwiczy czytanie ze zrozumieniem.
Należy uczyć dziecko rysowania szlaczków, które kształcą umiejętność rysowania drobnych elementów w linijkach.
Umie pisać litery i łączyć je w wyrazy.
Pisze poprawnie ze słuchu.
Należy pomóc dziecku nauczyć się kreślenia liter zawsze we właściwym kierunku.

Opanowanie mowy jest dla dziecka procesem trudnym i długotrwałym. Odbywa się to dzięki osobom z otoczenia – rodzicom, które mówią do dziecka i rozmawiają z nim. Proste zabawy wykonywane wspólnie z dzieckiem, zabawna gimnastyka buzi, np. przed lustrem, pomagają w opanowaniu pięknej wymowy. Praca aparatu oddechowego oraz mownego (warg, języka, podniebienia miękkiego) odpowiada za jakość wymowy.
Ćwiczenia należy wykonywać systematycznie, ale krótko – daje to najlepsze rezultaty. Zabawy oddechowe prowadzimy w krótkich, kilkuminutowych seriach, najlepiej w dobrze przewietrzonym pomieszczeniu – godzinę przed lub po posiłku.

ROZWIJANIE I USPRAWNIANIE FUNKCJI APARATU MOWY

Rozgrzewka:

Wytrzeszcz oczy i wysuń język z buzi.
Rozciągnij szeroko wargi palcami.
Pokaż jak się martwisz.
Pokaż jak się złościsz.

Język:

Unieś język w kierunku nosa.
Opuść język w kierunku brody.
Przesuń język w kierunku prawego kącika ust.
Przesuń język w kierunku lewego kącika ust.

Wargi:

Parskaj wargami – naśladuj rżenie konia.
Zawarcz, tak jak ruszający motor.
Zagraj palcami na wargach.
Wydaj okrzyk Indianina, wymawiaj długo „o” i uderzaj dłonią o wargi.

Podniebienie miękkie:

Przenoś na kartkę elementy „papierowego nieba”, zasysając powietrze przez rurkę.
Pogrupuj papierowe, np. serca, kółka według wielkości, zasysając je przez rurkę.
Sortuj figury geometryczne według wzoru, przenosząc je za pomocą rurki.
Unoś, np. pianki, wciągając powietrze przez rurkę.

Oddech:

Nabierz tyle powietrza nosem, by miś leżący na twoim brzuchu, uniósł się.
Wypuść powietrze i popatrz jak miś opada, unieś ręce wysoko do góry i nabierz powietrze nosem.
Opuszczaj ręce w dół, aż do podłogi – jednocześnie wydmuchując powietrze.

Inne propozycje ćwiczeń języka, warg, policzków i podniebienia miękkiego:

Jedzenie „słonych paluszków” bez przytrzymywania ich dłonią.
Trzymanie zębami i wargami lekkich produktów na małej plastikowej łyżeczce.
Lizanie czubkiem języka dużych lizaków lub lodów, ale nie lodów na patyku.
Trzymanie wargami i zębami nitki z zawiązanym na jej końcu małym cukierkiem.
Picie jogurtu lub gęstego soku przez „zakręcone” słomki.
Przysysanie i przenoszenie za pomocą słomki różnych produktów spożywczych z jednej miseczki do drugiej, począwszy od najlżejszych, np. kulek czekoladowych. Słomka powinna być przytrzymywana środkiem ust i nie powinna być przygryzana. Przenoszone produkty powinny być większe niż średnica słomki, by dziecko się nimi nie zachłysnęło.
Zlizywanie czubkiem języka rozsmarowanego na talerzu dżemu, miodu czy ketchupu w kształcie, np. serca, koła, itp.

Opracowano na podstawie materiałów Polskiego Towarzystwa Logopedycznego – Oddział Śląski.